Veelgestelde vragen Pilots / experimenten verduurzamen bollenteelt
Door middel van pilots en experimenten op diverse velden worden nieuwe methodes en systemen getest. Doel is het verduurzamen en het verlagen van de milieubelasting van de bollenteelt.
In de teelt van lelies is een groot uitdaging het weerbaarder maken van het teeltsysteem tegen luizen, virussen en onkruid. Een groot gedeelte van het middelengebruik in de lelieteelt is gerelateerd aan luisbestrijding, de voorkoming en verspreiding van virussen en andere ziektes en onkruidbestrijding.
De experimenten vinden plaats op percelen van telers in onder meer de gemeente Westerveld. Er liggen ook proefvelden in andere gemeenten. Daarnaast vinden nog proeven plaats op de proefvelden van bijvoorbeeld stichting Regionaal Onderzoek Lelieteelt (ROL).
Met de pilots wordt nauwkeurig gekeken naar de verschillen tussen reguliere teelt en de duurzame alternatieven. Omdat het gaat om wetenschappelijke experimenten is het belangrijk dat er zo min mogelijk verstoring plaatsvindt. Dat is ook de reden dat locaties niet bekend worden gemaakt.
Vier voorbeelden:
- Toepassing van middelen met lagere milieubelasting en gebruik van adviessystemen
Op een aantal praktijkpercelen zijn middelen met een lagere milieubelasting toegepast, die zijn toegelaten in andere teelten dan de lelieteelt. Deze middelen kunnen een flinke milieuwinst opleveren als ze ook mogen worden gebruikt in de lelieteelt. De eerste resultaten laten zien dat bepaalde toepassingen veilig zijn voor het gewas en kunnen bijdragen aan een beter milieu. Het komende jaar worden deze praktijkexperimenten voortgezet, omdat omstandigheden in het seizoen de werking sterk kunnen beïnvloeden. Daarnaast is volop geëxperimenteerd met adviessystemen die door onder andere de actuele temperatuur en luchtvochtigheid te meten in combinatie met de weersvoorspelling voor de komende dagen, een advies geven aan de teler wanneer hij het beste kan spuiten. Deze experimenten laten veelbelovende resultaten zien in soorten die een hogere resistentie tegen ziekten hebben. Deze praktijkexperimenten worden het komend jaar intensief voortgezet.
- Bloeiende akkerranden
Ook wordt geëxperimenteerd met bloeiende akkerranden. Langs verschillende leliepercelen zijn en worden de akkerranden ingezaaid met bloemenmengsels. Er wordt gekeken naar biodiversiteit zoals verschillende insectensoorten. Deze insecten kunnen plaaginsecten zijn, maar ook natuurlijke vijanden.
- Natuurlijke blauwe kleurstof en plakvallen
Een proef om luizen te weren van het perceel door een natuurlijke blauwe kleurstof op het gewas aan te brengen. We hebben dit afgelopen jaar op een groot perceel uitgevoerd en intensief de luizen gemonitord. Met een ‘plakval’, een plaatje in het perceel waarop de luizen blijven kleven, werd de luizenpopulatie gemeten gedurende het groeiseizoen. De plakplaten worden in het laboratorium geanalyseerd. De eerste resultaten laten in eerste instantie nog geen duidelijk effect zien. Op dit moment wordt verder onderzoek gedaan of virusinfectie door eventuele luizen is opgetreden in de bol zelf. Dit wordt gedaan door de bollen in het laboratorium in bloei te laten komen en daarna te analyseren op infectie.
- Combinatieveld
Echte duurzame teelt is te bereiken door het combineren van systemen in een systeemaanpak. Dit gebeurt op het zogenaamde combinatieveld. Op zo’n veld worden de verschillende maatregelen gecombineerd waardoor een integrale aanpak ontstaat. De combinatie van maatregelen zorgt voor een maximaal effect op het verlagen van milieubelasting en verminderde emissie. Door dit veld krijgen telers en omgeving inzicht in de systeemaanpak en wat maximaal haalbaar is.
Vier voorbeelden:
- Toepassing van middelen met lagere milieubelasting en gebruik van adviessystemen
Op een aantal praktijkpercelen zijn middelen met een lagere milieubelasting toegepast, die zijn toegelaten in andere teelten dan de lelieteelt. Deze middelen kunnen een flinke milieuwinst opleveren als ze ook mogen worden gebruikt in de lelieteelt. De eerste resultaten laten zien dat bepaalde toepassingen veilig zijn voor het gewas en kunnen bijdragen aan een beter milieu. Het komende jaar worden deze praktijkexperimenten voortgezet, omdat omstandigheden in het seizoen de werking sterk kunnen beïnvloeden. Daarnaast is volop geëxperimenteerd met adviessystemen die door onder andere de actuele temperatuur en luchtvochtigheid te meten in combinatie met de weersvoorspelling voor de komende dagen, een advies geven aan de teler wanneer hij het beste kan spuiten. Deze experimenten laten veelbelovende resultaten zien in soorten die een hogere resistentie tegen ziekten hebben. Deze praktijkexperimenten worden het komend jaar intensief voortgezet.
- Bloeiende akkerranden
Ook wordt geëxperimenteerd met bloeiende akkerranden. Langs verschillende leliepercelen zijn en worden de akkerranden ingezaaid met bloemenmengsels. Er wordt gekeken naar biodiversiteit zoals verschillende insectensoorten. Deze insecten kunnen plaaginsecten zijn, maar ook natuurlijke vijanden.
- Natuurlijke blauwe kleurstof en plakvallen
Een proef om luizen te weren van het perceel door een natuurlijke blauwe kleurstof op het gewas aan te brengen. We hebben dit afgelopen jaar op een groot perceel uitgevoerd en intensief de luizen gemonitord. Met een ‘plakval’, een plaatje in het perceel waarop de luizen blijven kleven, werd de luizenpopulatie gemeten gedurende het groeiseizoen. De plakplaten worden in het laboratorium geanalyseerd. De eerste resultaten laten in eerste instantie nog geen duidelijk effect zien. Op dit moment wordt verder onderzoek gedaan of virusinfectie door eventuele luizen is opgetreden in de bol zelf. Dit wordt gedaan door de bollen in het laboratorium in bloei te laten komen en daarna te analyseren op infectie.
- Combinatieveld
Echte duurzame teelt is te bereiken door het combineren van systemen in een systeemaanpak. Dit gebeurt op het zogenaamde combinatieveld. Op zo’n veld worden de verschillende maatregelen gecombineerd waardoor een integrale aanpak ontstaat. De combinatie van maatregelen zorgt voor een maximaal effect op het verlagen van milieubelasting en verminderde emissie. Door dit veld krijgen telers en omgeving inzicht in de systeemaanpak en wat maximaal haalbaar is.
In de (biologische) teelt wordt ook nadrukkelijk expertise uit de biologische sector en biologische methodieken betrokken.